Op zoek naar mijn (groot)vader

Dick Snijders (70), gepensioneerd docent en vrijwilliger bij het Maritiem Museum Rotterdam, plaatste in december 2018 een oproep. Hij zocht informatie over zijn vader Willem Snijders en zijn oom Cornelis, beiden Engelandvaarders.

‘Het zal wel bij die generatie horen, maar mijn vader sprak dus niet over zijn oorlogsjaren.’ Het zwijgen van zijn vader weerhield Dick Snijders niet om zelf op onderzoek uit te gaan. ‘Een paar dagen na de capitulatie in mei 1940 haalde mijn vader zijn machinistendiploma en is direct aangemonsterd. Zijn idee was om na vertrek ergens aan van boord te gaan en vandaaruit Engeland te bereiken. En zo geschiedde, via Stockholm. Het was voor hem van meet af aan duidelijk dat hij wilde strijden tegen die verschrikkelijke Duitse bezetters. Hij is bij de koopvaardij terechtgekomen en heeft jarenlang gevaren. Hij is die vijf jaar zonder kleerscheuren doorgekomen en kwam na de bevrijding voor het eerst weer naar Nederland.’

Hoewel Snijders niet alle informatie boven tafel heeft gekregen, is hij dik tevreden. Hij schreef het boek Dordrecht Stockholm Londen over de twee Engelandvaarders. ’Het was een dankbaar project, maar nu is het klaar.’

Martin van Thiel (71) deed in halverwege 2019 een oproep. Hij zocht maten van zijn vader Sam van Thiel die in april 1949 vermist raakte in Nederlands-Indië. ‘De informatie die ik over hem had, is altijd mistig geweest. Ik krijg het evenmin opgehelderd. Ik heb geaccepteerd dat ik de precieze omstandigheden niet te weten kom.’

De vader van Van Thiel is in augustus 1948 met De Zuiderkruis aangekomen op Java. En toen kwam het vreselijke bericht van zijn vaders vermissing. Van Thiel heeft het graf van zijn vader in Nederlands-Indië bezocht (zijn lichaam werd een paar weken na de vermissing gevonden) en hij is naar de plek gegaan waar zijn vader vermist raakte. ‘Ik wilde zoveel mogelijk te weten komen over mijn vader. Het is een gekke gedachte dat hij een vreemde voor me is. Hij is echt de onbekende soldaat. Ik wil hem eren, zodat hij niet vergeten wordt. Hij was nog geen twintig toen hij overleed. Het is moeilijk voor te stellen wat voor man hij zou zijn geworden.’

Janet Booij (37) is op zoek naar het verleden van haar grootvader Arend. Ze plaatste in september 2018 een oproep. Hij diende van 1947 tot en met 1950 in Nederlands-Indië.

‘Hij overleed in 1981 op 54-jarige leeftijd. Ik heb hem dus niet gekend en ik hoorde evenmin veel over hem want mijn vader wist ook weinig.’

Janet denkt te weten dat haar opa een relatie heeft gehad met – om in de termen van destijds te blijven – een inlandse vrouw. Ik hoopte met mijn oproep in Checkpoint mensen te ontmoeten die dit – of een deel van dit verhaal – kunnen bevestigen.’

Booij ontving flink wat reacties op haar oproep in Checkpoint. Twee mannen hadden haar opa gekend. ‘Ik ontdekte dat die mannen elkaar de hand boven het hoofd houden, want je sprak niet over een relatie met een Indonesische vrouw. Terwijl het voor mij geen schande zou zijn.’ Booij heeft er een hard hoofd in of ze ooit de hele geschiedenis boven tafel krijgt. Maar ze is nu al blij wat het haar heeft opgeleverd. ‘Sinds ik op zoek ben, bijna twee jaar, heeft het me zoveel gebracht. Ik heb mijn opa beter leren kennen. Ik heb prachtige gesprekken gehad met veteranen en mooie verhalen gehoord. Mijn leven heeft echt een andere wending gekregen.