De Catalina
Einde aan een stukje nostalgie.
Voor de interviewserie te land, ter zee en in de lucht spreken we met veteranen die tijdens hun uitzending met bijzondere voertuigen gewerkt hebben. Zij hebben daar vaak dierbare herinneringen aan, zoals Nieuw-Guineaveteraan Ger Hoogland. Hij was boordwerktuigkundige op de Catalina.
Ger Hoogland (83) was oorspronkelijk vliegtuigmaker/motormonteur bij de MLD. In 1954 ging hij naar Biak, Nieuw Guinea waar hij na een paar weken het vliegkamp verruilde voor het 321 squadron en de opleiding tot boordwerktuigkundige volgde. Op 17 maart 1954 maakt hij zijn eerste vlucht met de Catalina als derde meccano. Hoogland: “We vlogen in Nieuw Guinea voornamelijk patrouille-, verkenning-, en bevoorradingsvluchten. Ook vervoerden we mariniers en burgers, bijvoorbeeld onderwijskrachten en overheidspersoneel die met de KLM waren aangekomen en verder moesten met de Catalina. Eens per week werd er naar de Wisselmeren gevlogen. Die lagen op 1700 meter hoogte. Daar zat een overheids- en missiepost. We namen dan groenten mee terug die op die hoogte verbouwd werden.”
Bij verkenningsvluchten werden soms onregelmatigheden gespot wat op infiltranten kon wijzen.
Dan vlogen we langs de kampongs waar op de velden een wit kruis was aangebracht, als teken dat alles oké was. Als er een ander teken zichtbaar was, wisten we dat er iets aan de hand was. Dan landden we op het water en ging de gezagvoerder met een prauw aan land om de situatie op te nemen.
Veilig
De Catalina was bijzonder geschikt voor patrouillevluchten, hij vloog niet alleen uitzonderlijk langzaam, nog geen 200 km per uur, maar kon ook heel laag vliegen. “En hij kon 24 uur in de lucht blijven zonder te hoeven bijtanken”, vertelt Hoogland niet zonder enige trots. “Ik heb weleens een vlucht gemaakt van twaalf en een half uur.” Hoogland: “Op gegeven moment zijn er vanuit Australië zes Catalina’s bijgekomen (registratienummers 16-220 t/m 16-225), waarvan er één nooit gevlogen heeft, die werd gebruikt voor reserveonderdelen om de andere toestellen luchtwaardig te krijgen. De laatste Catalina die door de MLD in dienst is genomen, heb ik zelf nog opgehaald in Australië.”
Hij voegt toe: “Het was een heel veilig toestel.” Dit in tegenstelling tot zijn opvolger, de Martin Mariner, waar regelmatig ongelukken mee gebeurde met dodelijke slachtoffers.
In totaal heb ik ± 600 vlieguren gemaakt op de Catalina.
Splash & go
Sinds jaar en dag is Hoogland actief als vrijwilliger bij de stichting Exploitatie Catalina op vliegveld Lelystad. Hier staat nog de allerlaatste Nederlandse vliegende Catalina, genaamd ‘Karel Doorman’, met de registratie PH-PBY, of de 16-218. Hoogland: Schout bij Nacht Karel Doorman, ook vlieger bij de Marine, deed de suggestie om Catalina’s aan te schaffen als opvolger voor de Duitse Dornier vliegboten die vanwege de Tweede Wereldoorlog niet meer werden geleverd. Vandaar de naam ‘Karel Doorman’. Met dit toestel, dat oorspronkelijk van de Amerikanen was en dat meerdere Duitse onderzeeërs tot zinken heeft gebracht, worden regelmatig rondvluchten gemaakt, waarbij ook even geland wordt op het IJsselmeer, met een zogenaamde Splash & Go. Maar daar komt nu een einde aan. Hoogland: “ Wegens geldgebrek van de stichting hebben we de Catalina helaas moeten verkopen.”
Op 5 mei maken we nog een afscheidsvlucht boven Nederland. Daarmee komt een einde aan een stukje nostalgie.
Meer te land, ter zee en in de lucht lezen? >>
