"Nooit meer zo hecht als bij de militairen"
Op de Nederlandse Veteranendag een paar weken geleden zagen we het weer: dat wat de meeste veteranen naar het Malieveld trekt, is die aloude kameraadschap. Wat maakt die kameraadschap toch zo speciaal? Deze vraag stelde de NOS-verslaggever aan een voorbij defilerende veteraan. Zijn antwoord: “Dat is lastig uit te leggen aan een burger.” We doen toch een poging.
Gezelligheid kweekt saamhorigheid
De kameraadschap begint eigenlijk al tijdens de opleiding. Gezellig met elkaar omgaan zorgt voor een goede band, is de ervaring van Wim Boonstra, ingezet tijdens Operation Desert Storm: “Prachttijd, de opleiding. We lagen op de zolder, met twintig man. Daar kwam de samenwerking al op gang. Die nam een pak thee mee, die koffie, een ander koeken. Op zondagavond gingen we altijd al vroeg naar de kazerne toe, want dan hadden we gewoon lol. Daar is eigenlijk de samenwerking en het teamwork al begonnen.”
Wat je vervolgens meemaakt op uitzending qua gezelligheid en saamhorigheid, telt hier dan bij op. Zo vertelt Kosovoveteraan Dave Plugge: “Het regende op een gegeven moment zo erg dat de tenten onder liepen. Met al onze spullen, onze brandertjes, zaten we daar in de viertonner de slaapzakken te drogen met zijn allen. En we hebben ’s nachts daar zij aan zij achterin die viertonner gelegen. Dat is gewoon zo bizar geweest, maar ook zo leuk eigenlijk. En zo’n hecht groepje op dat moment.”
Je gaat voor elkaar door het vuur, want anders…
Op uitzending moet je wel elkaars kameraad zijn. Als je niet voor elkaar door het vuur gaat, ben je kwetsbaar en loop je groot gevaar. Zoals Indiëveteraan Wicherts het zegt: “Je moest op elkaar kunnen rekenen, je moest wel. Als je dat niet deed, dan was het klaar met je.”
Je bent elkaars steun en toeverlaat en dat houdt lang niet altijd op na de uitzending, zo vertelt Irakveteraan William Lobbezoo: “Toen ik thuis was, ging ik bellen met de andere lui, dan kon je even ouwehoeren. Dan ging het ook weer een stuk beter. Dan dacht je van: hèhè, ik heb even weer gezegd hoe het ook alweer was en hoe het nu is.”
Brothers in Arms
Je kameraden zijn als broers of zussen. Je kunt elkaar sarren, maar je verdedigt elkaar tegenover de buitenstaanders. Zo beschrijft Tweede Wereldoorlog veteraan Johannes Steinfort het althans: “Ze konden je op de hak nemen bij het leven, ze konden een emmer water boven de deur zetten en als jij niet uitkeek, kreeg je hem dwars over je heen. Maar het was ook met elkaar de rommel opruimen en echt mekaar er doorheen slepen.”
Ouwe jongens krentenbrood
Eenmaal terug van uitzending of uit dienst, kan het contact natuurlijk verwateren. Maar op reünies, en natuurlijk op de Nederlandse Veteranendag, hervindt men vaak die kameraadschap van toen weer. Want… je beste vrienden maak je in dienst en vooral op uitzending. Dat is althans de ervaring van Indiëveteraan Wicherts: “Ik heb tijdens mijn studietijd ook wel mensen leren kennen, ook wel goede vrienden gemaakt, maar nooit meer zo hecht als bij de militairen.”
Voor de quotes van de veteranen in het artikel is gebruik gemaakt van de interviews uit de Interviewcollectie Nederlandse Veteranen.