Granaten als een stuk speelgoed
Lieke ging op uitzending naar Afghanistan en Mali.
Lieke Delemarre (35) ging met de Koninklijke Luchtmacht op uitzending naar Afghanistan (2013) en Mali (2015). Niet als een ‘hardcore rol-door-de-modder-soldaat’, maar als militair arts, een zeker zo belangrijke schakel in het militaire apparaat.
Gewonde kinderen
Het is het voorjaar van 2015 als Lieke zich in een Chinook transporthelikopter bevindt. Het geluid van de twee enorme rotors maken het lastig om met haar collega’s te communiceren. In haar gedachten neemt ze de handelingen door die ze straks moet gaan uitvoeren. Ze zijn op weg naar het dorpje Anefif, gelegen in de woestijn van Mali, ten noordoosten van het Nederlandse kamp Castor. Via de VN hebben ze de melding doorgekregen dat er vijf kinderen gewond zijn geraakt door een handgranaat. De opdracht is om de kinderen op te pikken en te vervoeren naar het ziekenhuis in Gao. “Dan wordt het heel tastbaar wat zo’n land doormaakt”, zegt Lieke. “In die omgeving vinden veel gevechten plaats tussen rebellen die de zeggenschap willen hebben over de smokkelroutes.”
‘Dan wordt het heel tastbaar wat zo’n land doormaakt”, zegt Lieke. In die omgeving vinden veel gevechten plaats tussen rebellen die de zeggenschap willen hebben over de smokkelroutes. Daardoor lagen de granaten in dat dorp. Die kinderen dachten dat het speelgoed was.’
Ondervoed
Als de Chinook even later arriveert, gaat het opeens snel. In korte tijd moet Lieke een inschatting maken. Om wie gaat het? Hoe zijn ze er aan toe? Daarna begeleiden ze de kinderen, in de leeftijd van 3 tot en met 12 jaar oud, zo snel mogelijk de helikopter in, om ze in de lucht verder te kunnen behandelen. Lieke: ”Het viel mij op dat deze kinderen zwaar ondervoed waren. Gelukkig vielen de verwondingen mee.”
Geneeskunde
Haar keuze voor Defensie was niet een vanzelfsprekende. Lieke had bijvoorbeeld geen familieleden die eerder militair waren geweest. Integendeel, haar vader was zelfs een dienstweigeraar. “Maar hij vond het geen probleem dat ik bij Defensie ging”, verzekert Lieke. “En hoewel hij het superspannend vond dat ik op missie ging, zag hij ook dat ik het naar mijn zin had bij Defensie. Mijn toenmalige vriendje was reservist en wees mij op de mogelijkheid om te solliciteren.
‘Ik was net klaar met mijn studie geneeskunde en dit was een mooie mogelijkheid om ervaring op te doen. Het voordeel is dat je behalve medische ervaring, ook iets leert over groepsprocessen en politiek.’
Eigen agenda bepalen
Die ervaring heeft zich in meerdere opzichten uitbetaald. Bijvoorbeeld doordat ze nu haar opleiding tot huisarts in 1,5 jaar mag doen in plaats van de normale drie jaar. Maar het gaf haar ook het besef dat het een groot goed is om je eigen agenda te kunnen bepalen. “Tijdens zo’n uitzending wordt alles voor je bepaald. Toen ik weer thuis was, merkte ik hoe lekker het is dat je je eigen leven kunt vormgeven. Dat kan alleen doordat we het hier netjes met elkaar houden en ook vechten voor vrijheid in andere werelddelen.”
‘Ik geloof dat als er onrust is in Afghanistan of Mali, dit afstraalt op onze vrijheid in Nederland.’
In gesprek
Die boodschap hoopte Lieke tijdens het ‘speeddaten met veteranen’ op 5 mei 2018 over te brengen op de festivalbezoekers in Den Bosch: ‘Ik vind het nodig dat mensen beseffen dat we onze krijgsmacht nodig hebben om vrijheid die we nu hebben te behouden. En iedereen die dat zou willen, kan zijn steentje daaraan bijdragen, ook al ben je niet een ‘hardcore rol-door-de-modder-soldaat’.
De Terugkeer
In 2019 maakte rapper I Am Aisha op basis van Lieke haar ervaringen het nummer ‘Missie’, te luisteren op de EP De Terugkeer.
Ontdek meer verhalen
Dit jaar staan er op 4 mei geen veteranen op de Dam. Daarom delen zij hun indrukwekkende verhalen online. Aan wie denken zij tijdens de 2 minuten stilte?
