Klaas Appel: ‘Vrijheid nauwelijks te bevatten’

‘Van de gevechten herinner ik me vooral de paniek, de herrie en de angst. De doden en gewonden overal. Er zijn beelden die ik nog altijd scherp op mijn netvlies heb. Ik zag hoe een wachtmeester een Duitser neerstak met een bajonet. Hoe een jongen, uit pure angst, bij een boer op het erf met zijn blote handen onder een paar strobalen een gat probeerde te graven, om zich in te verbergen. Ik heb die dagen in een roes beleefd.

De capitulatie was voor de meesten van ons een opluchting. Maar ook daarna was de oorlog een toestand van constante spanning. Toen het gerucht ging dat we bevrijd waren, was ik daar eerst argwanend over. Na vijf jaar angst en onheil was het nauwelijks te bevatten. Maar toen overal de vlaggen uitgingen en mensen massaal de straat opgingen, drong tot me door dat het echt voorbij was. Het was alsof er een blok beton van mijn schouders viel.’

‘Het belang van vrijheid is voor mij niet in woorden uit te drukken. Als mijn kinderen of kleinkinderen te lichtvaardig denken over hoe goed we het hier hebben, zeg ik soms: “Als je de oorlog had meegemaakt, dan praatte je wel anders.” In een oorlog leef je altijd in angst. Ik hoop dat jonge mensen beseffen hoe waardevol onze vrijheid is.’

• Meer weten over het levensverhaal van Klaas Appel? In de Interviewcollectie Nederlandse Veteranen is zijn verhaal te beluisteren.
• In 2019 kwamen ruim 100 WO2-veteranen samen in Doorn. NH Nieuws maakte een reportage en interviewde Klaas Appel. Bekijk hier de video.