Marc Patijn over zijn diensttijd bij de Koninklijke Landmacht

Van Kosovo tot Litouwen: de missies van Marc Patijn

In 1999 ging Patijn naar Kosovo, in 2003 naar Irak: “Toen Saddam Hussein nog niet was gepakt. Die werd pas gevonden toen ik alweer terug was.” Daarna volgde EUFOR3, “waar ik heb gewerkt op het internationale hoofdkwartier in Sarajevo.” In 2014 en 2015 was hij in Afghanistan, “als adviseur van een aantal vuursteunofficieren van het Afghaanse leger en politie-eenheden.” In 2020 mocht hij als Batterijopperwachtmeester (CMS) van de A- (wolven) Batterij met zijn eenheid in Litouwen een missie draaien. Hij is nog altijd actief dienend, maar is daarnaast ook gastspreker bij Veteraan in de Klas, het educatieve programma van het Nederlands Veteraneninstituut.

De aantrekkingskracht van de Luchtmobiele Brigade

Patijn heeft een tijdje nagedacht over wat hij wilde, terwijl hij intussen gewoon aan het werk was. “Toen zag ik de bekende kaart in de televisiegids met een afbeelding van het recent opgerichte onderdeel, de Luchtmobiele Brigade. Er stond een prachtige foto bij van een helikopter en een jonge kerel met een rode baret. Ik dacht: ‘ja, dat is misschien wel interessant.’ De jongere broer van een vriend van mij zat er net bij en had me er al enthousiast over verteld.” Patijn hield van avontuur en vond het fijn om fysiek bezig te zijn. Hij sportte veel en genoot van outdoor activiteiten. “Toen dacht ik: ‘Goh, dit is misschien wel iets voor mij.”

De gekleurde baret

“Nou dan meld je je voor de lol eens aan en voordat je het weet zit je in de molen en word je uitgenodigd om te komen”. Op 5 september 1994 moest Patijn zich melden in Arnhem. “Ik werd in een vrachtwagen geduwd om de poorten van de Luchtmobiele Brigade binnen te rijden. En daar begon het avontuur.” Er was nog niet heel veel beroepspersoneel in die periode. “Sterker nog, het grootste deel van de landmacht was eigenlijk nog gevuld met dienstplichtigen.” Maar langzamerhand begon de omslag. “De enige beroepsonderdelen die er voor mij toe deden en waarvoor je je destijds echt kon aanmelden, waren het Korps Commandotroepen, de mariniers en luchtmobiel.”

“Ik had al van vrienden gehoord hoe het er tijdens de dienstplicht aan toe ging, en daar had ik geen zin in. Als ik ergens voor ging, dan wilde ik ook echt voor een gekleurde baret gaan. Bovendien hebben helikopters mij op de een of andere manier altijd aangetrokken. Dat vond ik echt iets bijzonders. Later ben ik overgestapt naar de artillerie.”

Kosovo: de eerste uitzending en de vuurdoop

Patijn wilde heel graag naar de Koninklijke Militaire School (KMS), maar stelde dit uit voor zijn eerste uitzending. “Die wilde ik meemaken.” De eerste uitzending van Patijn was naar Kosovo in 1999, waardoor hij veteraan werd. “Ik heb daar veel gezien, veel meegemaakt en veel geleerd. Het was eigenlijk mijn vuurdoop. Na die uitzending had ik het idee dat je soms een verschil kunt maken.” Patijn zag vluchtelingen binnenkomen die de grens over trokken, hielp deze mensen en ondersteunde halsoverkop bij het opzetten van een vluchtelingenkamp in Macedonië.

“Op de bank zitten, televisiekijken en de narigheid in de wereld zien om vervolgens te zappen en iets over de koffie te zeggen, was niks voor mij. Ik denk dat je op allerlei manieren mensen in de wereld kunt helpen met basisbehoeften, medische zorg, voedsel, schoon drinkwater of in ieder geval het gevoel geven van veiligheid. De een doet dat met een Rode Kruis-armband, de ander met een wapen. Na mijn terugkomst uit Kosovo ben ik naar de militaire school gegaan, om daarna weer terug te keren naar mijn vertrouwde onderdeel, de artillerie.”

Gastspreker bij Veteraan in de Klas

Patijn is op dit moment nog steeds in dienst bij Defensie, maar hij is óók gastspreker bij Veteraan in de Klas, het educatieve programma van het Nederlands Veteraneninstituut. De lesprogramma’s gaan altijd over thema’s als vrede, vrijheid en oorlog. Van het basisonderwijs tot en met het hoger onderwijs. “Een collega die ook bij de artillerie zat, triggerde mij door te zeggen: ‘Dit is misschien een heel gaaf programma voor jou.’ Ik deed al vaker wat extra’s, dus ik dacht: je kunt op zijn minst een keertje kijken en contact opnemen.”

“Ik heb natuurlijk eerst gekeken hoe het eraan toeging. Wat mij aansprak, is dat het niet zozeer een belerend karakter heeft, maar dat het beeld -dat je zo vaak verkeerd hoort op verjaardagen of in de burgermaatschappij over Defensie, militairen, onze taken en de redenen waarom wij dit doen— wordt besproken. Waarom wij huis en haard achterlaten om ons in minder gezellige gebieden in te zetten voor internationale vrede en veiligheid. Ik probeer de leerlingen iets mee te geven en tot nadenken aan te zetten. Zij zijn immers de toekomst. Patijn glimlacht: “Misschien zit in de klas wel de volgende minister-president’.

Ben jij veteraan en wil je een bijdrage leveren aan bewustwording van vrijheid, vrede en veiligheid bij jongeren? Word dan gastspreker bij Veteraan in de Klas. Of je nu recent terug bent of jaren geleden hebt gediend, jouw verhaal telt! Je hebt geen specifieke ervaring in het onderwijs nodig, het Nederlands Veteraneninstituut verzorgt diverse trainingen.