Mijn medaille - Bart

8 augustus 2021
Deel dit bericht:
‘Het was bijzonder om een rol te spelen in een enorm geheel.’

Er hangt een onwerkelijke sfeer in de OPS-Room van Operation Unified Protector in het Italiaanse Poggio Renaticol als Bart Holewijn, toenmalig Joint Personnel Recovery Centre director, er op 31 oktober 2011 binnenloopt. Schermen die normaal live dronebeelden tonen van het Libische landschap staan op zwart.

Op het grote radarscherm cirkelt maar één eenzame AWACS. Ook de chatschermen vertonen geen teken van leven. Normaal gesproken pingpongen daarop non-stop berichtjes tussen betrokken militairen uit alle delen van de wereld. Daarentegen is het in de ruimte zelf opmerkelijk druk voor een maandagavond. De hele leiding is present: de commandant, zijn plaatsvervanger en de OPS Director. En er wordt wijn gedronken.

Moment van ontlading

Om klokslag 2300 uur keert de AWACS terug naar de basis en schraapt de generaal zijn keel. Hij bedankt zijn collega’s voor een succesvolle operatie. Daarbij breekt zijn stem even. Het is een moment dat Bart niet snel zal vergeten. ‘Al die maanden had die man, ogenschijnlijk onbewogen, een enorme operatie aangestuurd. Maar nu hij echt kon zeggen dat het een succes was – geen grote incidenten, slachtoffers aan NAVO-zijde of grote collateral damage ­– hield hij het niet droog. Blijkbaar was het voor hem een moment van grote ontlading. Dat iemand op zo’n hoge post zich zo emotioneel betrokken voelt, vind ik mooi.’

Op scherp tot het laatste moment

Nooit eerder woonde Bart het moment bij dat de stekker uit een operatie werd getrokken. ‘Het overviel me toch. Ik denk omdat we tot het laatste moment op scherp stonden.’ Bart zorgde er met zijn team voor dat er altijd hulptroepen stand-by waren voor het geval een NAVO-vliegtuig onverhoopt op Libisch grondgebied zou stranden. Dat de operatie tot een goed einde kwam, was het allerbelangrijkst. Maar als professional had hij nog wel even willen doorgaan. ‘Bij een oefening is iedereen blij als ‘end of exercise’ wordt afgekondigd. Dat gevoel had ik nu niet, zelfs al gebeurde er eigenlijk bar weinig. Tijdens een oefening weet je dat er elke dag minstens twee of drie toestellen uit de lucht gaan vallen. Nu, godzijdank, niet één keer. En toch was het de hele tijd spannend. We moesten elk moment bedacht zijn op een drama van enorme proporties.’

veteraan-bart-coin

Commander’s coin

Na afloop van de speech krijgt Bart, net als de rest van de aanwezigen, een stevige handdruk van de generaal. In zijn handpalm zit een commander’s coin. Die kan hij toevoegen aan zijn collectie. De meeste kreeg hij bij een werkbezoek. Een coin voelt voor Bart anders dan een onderscheiding. ‘Een onderscheiding gaat om erkenning. Een coin beschouw ik als een persoonlijk geschenk. Het herinnert me aan een bijzondere ontmoeting. Behalve het logo van OUP staan op deze coin ook de vlaggen van alle betrokken landen. Dat zijn er verschrikkelijk veel, ook van niet-NAVO landen. Het doet me realiseren hoe bijzonder het was om een rol te spelen in een enorm geheel.’