Natuurbeheer; onmisbaar bij militaire operaties
Aandacht voor het ecosysteem in oorlogsgebied.
Majoor Piet Wit bezocht als internationaal natuurbeheerder heel wat uithoeken van de wereld. En nóg. Zo is hij koud terug uit Kenia. Toch beschouwt hij zijn twee missies naar Afghanistan als niets minder dan een bekroning op zijn loopbaan als landbouwkundige en militair.
“Aandacht voor herstel van het ecosysteem in oorlogsgebied maakt een groot verschil voor de stabiliteit en veiligheid op de langere termijn”, zo verwoordt Wit zijn visie. Uit zijn mond is dat bepaald meer dan papieren wijsheid. Als landbouwkundig reserveofficier bracht Wit zijn ideeën volop in praktijk toen hij in 2007 en 2008 twee keer naar Afghanistan werd uitgezonden. Zijn persoonlijke missie: kennis over ecologie toegankelijk en toepasbaar maken.
Botsing in het gebruik
“Het natuurlijke systeem is complex”, weet Wit. “Laat staan hoe je daar succesvol op ingrijpt. Doordat er mensen en belangen in het spel zijn, wordt het er niet eenvoudiger op.” Toch is de landbouwkundige altijd vol optimisme geweest over wat zijn vakgebied kan toevoegen.
Mijn doel en mijn rol is om mensen te ondersteunen in hun leefomgeving. Een voorbeeld: ga je het beschikbare water gebruiken om te drinken of om te irrigeren? Om dat soort keuzes te maken, heb je beheerders nodig die met elkaar in gesprek zijn.
Ook dat is een aspect van het werk waar Wit in Afghanistan zo van genoot. Van Tarin Kowt tot Kandahar, van lokale boeren tot het hoofd van het ministerie van landbouw in Uruzgan; Wit luisterde naar hun ervaringen en adviseerde over water, bodem en beplanting.
Die man met die snor
Na jaren in het internationaal natuurbeheer te hebben gewerkt, volgde voor Wit pas op 58-jarige leeftijd de overstap naar Defensie. Als reserveofficier deed hij zijn werk vanuit de provinciale reconstructie teams, prt’s, die de Afghaanse bevolking ondersteunden op tal van gebieden, zoals scholing, wetshandhaving, maar ook natuurbeheer. Die formule werkte goed, is zijn ervaring. Wij deden ons werk in het kielzog van de gevechtstroepen. Voordat het vertrouwen van de bevolking er is om weer in hun eigen ontwikkeling en toekomst te investeren, moet het eerst veilig zijn. Het betekende overigens ook dat hij zich in militaire basisvaardigheden moest trainen om zich veilig buiten de poort te begeven. “Je kunt het ook anders zeggen: hoe zorgen we dat die man met die snor niet alleen maar in de weg loopt?”, voegt Wit er lachend aan toe.
Chimpansees in Guinee Bissau
In 2010 volgde er nog bijna een derde uitzending. Bijna dus, want het besluit om de Nederlandse militaire bijdrage aan de wederopbouw te beëindigen betekende een streep door die plannen. “Ik had graag gezien hoe de situatie zich had ontwikkeld. Dat mocht niet zo zijn.” Het was een logisch moment om op 64-leeftijd af te zwaaien. Sindsdien adviseert de landbouwkundige voor diverse internationale partners. Samen met zijn vrouw zette hij bovendien een chimpansee-beschermingsproject op in het West-Afrikaanse land Guinee Bissau. “Functioneren in oorlogsgebied is zeker niet leuk”, weet Wit.
Maar ik heb echt het gevoel dat ik daar veel heb bereikt. Als je zag hoe landbouwinstanties weer moed kregen om dingen aan te pakken. Ja, de missies waren zeker een bekroning.
