Veteranen zijn ook jonge mensen

‘’Elk jaar tijdens de herdenking realiseer ik me weer dat mijn generatie echt niet weet wat oorlog is, we kennen het uit de boeken. Daar ben ik zo dankbaar voor, we kunnen op straat lopen wanneer we willen, zelfs in deze bizarre tijd.’’

Beschoten door Somalische piraten

Sas is van 2009 tot 2016 in dienst geweest bij de Koninklijke Marine. Meerdere keren deed ze mee aan de antipiraterij missies voor de kust van Somalië en hield ze zich bezig met de verbindingsdienst, de interne en externe communicatie met wal. Sas beschrijft het als volgt:  ‘’Ik heb al mijn uitzendingen op een marineschip doorgebracht, dat was soms heel heftig. De beschieting op ‘ De Rotterdam’ , waar ik in 2012 als 23-jarig meisje op bivakkeerde, is hetgeen wat mij het meeste is bij gebleven. Het schip waar wij door beschoten werden, bleek gekaapt door Somalische piraten. Ik stond aan de veilige zijde, maar mijn collega’s waren bezig de opvarenden uit het water te halen en met de Rhib, snelle motorboot, naar het schip te brengen. Het was niet duidelijk wie bemanningslid of piraat was en of ze konden zwemmen. Ondertussen werden sommigen van hen gereanimeerd. Dit staat zover af van onze wereld, van wat wij kennen.’’

Geen minuut spijt van beroepskeuze

Iedere veteraan in de erecouloir staat er met een persoonlijke reden. Dat geldt ook voor de veteranen die dit jaar de erehaag zouden vormen. Zo ook Sas: ‘’Ik sta er voor iedereen die er niet kan staan. Het is een eer om daar te mogen staan, zo dichtbij de kransen die voor slachtoffers gelegd worden. Ik wil hiermee ook graag laten zien dat veteranen ook jonge mensen zijn. Er is een generatie aan jonge, actief dienende veteranen waar mensen bijna geen weet van hebben. ‘Jij ziet er niet uit als een veteraan’, is een opmerking die ik vaak hoor. Ik voldoe niet aan het beeld wat mensen hebben van vrouwelijke militairen, dat is verwarrend voor mensen. Maar, ook ik heb geen minuut spijt van mijn beroepskeuze. Elke baan heeft voor- en nadelen, deze ook. En ook ik heb vaak gedacht: waar ben ik aan begonnen? Maar het plezier en het saamhorigheidsgevoel dat je ervoor terugkrijgt is waardevol. Militair zijn bij defensie ben je 24/7 en zit in je of niet. Het is geen rol wat mensen spelen.’’

Mijn generatie weet niet wat oorlog is

Dit jaar wordt herdenken anders, ook voor Sas: ‘’Herdenken blijft voor mij speciaal, ook dit jaar. Extra jammer dat ik er niet sta, dus nu gewoon thuis. Rond 4 & 5 mei kijk ik op de publieke omroep graag naar de oorlogsverhalen en documentaires die uitgezonden worden. Dan realiseer ik me ieder jaar weer dat mijn generatie echt niet weet wat oorlog is, we kennen het uit de boeken. Daar ben ik zo dankbaar voor, we kunnen op straat lopen wanneer we willen, zelfs in deze bizarre tijd.’’

Volgens Sas ben je als personeel van de Marine gewend om langere tijd op kleinere oppervlaktes te leven en ben je bewuster van de situatie. Veel mensen hier zijn zich volgens haar niet bewust in wat voor vrijheid we leven: ‘’Zeker nu. Er is een reden dat we allemaal thuisblijven. Tuurlijk hebben sommigen het idee dat er een stukje vrijheid wordt afgenomen, maar we weten waar we tegen vechten. We kunnen het daarom niet vergelijken met oorlog. Mensen hebben toen pure angst gekend, er was toen geen eten, er was een kans dat je doodgeschoten werd. We moeten er met elkaar voor gaan. En zoals we bij defensie regelmatig gekscherend zeggen: het leven is omgaan met teleurstellingen. We weten nu eenmaal niet hoe het gaat lopen.’’