Jelle mikt op een finaleplaats in Sydney

21 september 2018
Deel dit bericht:
Oud-marinier Jelle van der Steen (36) doet mee aan Invictus Games.

Van 20 tot 27 oktober 2018 zijn de Invictus Games. Na Londen (2014), Orlando (2016) en Toronto (2017) is nu Sydney in Australië aan de beurt om de spelen voor zichtbaar en onzichtbaar gewonde (oud-)militairen te houden. Ruim 500 deelnemers uit 18 landen treden in de voormalige Olympische arena aan op 11 sportonderdelen. Nederland doet met 24 atleten mee, die allen hun eigen verhaal hebben. Dit keer oud-marinier Jelle van der Steen (36). “Die rolstoel beperkt me nauwelijks, het is meer mijn hoofd.”

Tekst en foto’s: MediaCentrum Defensie

Dwarslaesie

Een fractie van een seconde moet het zijn geweest, de black-out die marinier-1 Jelle van der Steen op een zondagnacht in april 2007 trof. Uitzendingen naar Bosnië en vooral Irak hadden hem geen goed gedaan. De geest haperde al een keer eerder die week, maar dat bleef zonder grote gevolgen. Nu kwam de geboren Brabander bij in het ziekenhuis waar de diagnose bikkelhard was: hoge dwarslaesie.

Thuis bij het Korps

De oorzaak van het ongeval ligt in het verleden. In 1999 treedt de pas 17-jarige Van der Steen toe tot het Korps Mariniers. “Ik wilde een vent worden”, zegt hij terugblikkend. Voor school is hij nu eenmaal niet in de wieg gelegd. “Vanaf mijn negende heb ik altijd gewerkt. Prei poten bij de boer, krantjes rondbrengen, vrachtauto’s wassen. Ik kan niet stilzitten. Ja, nu moet ik wel”, zegt hij met onderkoelde humor.

Op 15-jarige leeftijd heeft Jelle van der Steen zijn mavo-diploma binnen. Hij probeert het nog even op de havo, maar dat is geen succes. Defensie biedt uitkomst en de jonge Jelle voelt zich al snel helemaal thuis bij het Korps. Mooie oefeningen in Noorwegen en Schotland, een korte uitzending naar Bosnië en dan met de eerste lichting mee naar Irak.

Overplaatsing naar Den Helder

Ook daar in de woestijn voelt de marinier zich als een vis in het water, tot zich een incident voordoet. Het komt erop neer dat Van der Steen ‘anders’ terugkeert van de missie en zijn draai bij zijn compagnie in Doorn niet meer kan vinden. Een overplaatsing naar het Koninklijk Instituut voor de Marine in Den Helder biedt even rust. “Daar heb ik meegelopen met de sportinstructeurs. Dat vond ik wel wat, een opleiding waarbij je de theorie meteen toepast in de praktijk. Ik heb toen besloten me op te geven voor Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Tilburg. Omdat ik alleen mavo had, moest ik wel 3 toelatingstoetsen doen. Allemaal gehaald.”

Gaspedaal ingedrukt

De gebeurtenissen in Irak laten de marinier niet los. In 2007 breekt hem dat op, in combinatie met een tekort aan rust. “Om school en mijn huisje te kunnen betalen, moest ik ook veel werken.”

Hij maakt de afspraak zich na het weekeinde eens goed te laten onderzoeken. “Ik was rijp voor een opname”, constateert hij nu. Jelle laat zich overhalen die zondag toch te gaan werken. Op de weg terug tussen Helmond en Deurne remt de student voor een verkeerslicht en dan gaat bij hem het licht uit. “Ik heb waarschijnlijk het gaspedaal ingedrukt.” Hij komt na  het eenzijdige ongeluk bij in het ziekenhuis, zal nooit meer lopen, rug en nek zijn gebroken.

Afkeer van Defensie

Van der Steen denkt dan dat de ellende voorbij is en zijn diploma binnen handbereik komt. Niets is minder waar. Een darmperforatie, operaties aan de rug en nierstenen: een jaar na het ongeluk gaat hij weer ziekenhuis in een uit. Wat hem overkomt, versterkt zijn toch al groeiende afkeer van Defensie in het algemeen en het Korps in het bijzonder.

Steeds krabbelt de Brabander weer op. Begint een bedrijf als ijsverkoper (IJsco Jelle), maar moet dat wegens ziekte verkopen en gaat verder als internetondernemer en zet nu een bedrijf op voor mensen die meer willen weten van cryptomunten en blockchain. “Ik moet wel bezig blijven.”

Een dingetje

En dan is er natuurlijk de sport. Door het ongeluk komt Jelle in aanraking met rolstoelbasketbal en al snel lonkt ‘oranje’. Daar treft hij onder anderen oud-militairen als Marc van de Kuilen, Jack Pastora en Walter Groen. Zij willen in 2017 een sterk team samenstellen voor de Invictus Games van Toronto en daar past Jelle van der Steen prima bij. Hij laat zich overhalen naar de training in Doorn te komen. “Dat was wel een dingetje, teruggaan naar Defensie na al die jaren, ik was er helemaal klaar mee”, geeft hij toe.

Lach

Eigenlijk krijgt Jelle er pas echt lol in als hij met Ronald van Dort op de tennisbaan staat in Canada. Het plezier spat van zijn gezicht en de lach gaat er ook niet af als de rolstoelbasketballers net aan de finale van de Verenigde Staten verliezen. “Dat was echt top.” Er volgt bij terugkeer in Nederland wel een korte terugval. “Ik realiseerde me dat ik te lang en te veel met mezelf ben bezig geweest. Nu ga ik wat vaker naar mijn familie, stel me socialer op. Dat moet ik ook wel als aanvoerder van het basketbalteam.”

Als captain en trainer van de basketballers mikt hij weer op een finaleplaats in Sydney. En ook met rolstoeltennis wil Jelle van der Steen verder komen. “Ronald (van Dort) en ik deden het best goed in Toronto, terwijl we maar 3 keer hadden getraind. Dat moet nu beter kunnen.” Stiekem denkt hij ook al aan 2020, als Nederland de Invictus Games in huis heeft.