Veteraan Onno van der Wind (74) bereidt zich voor op een bijzondere herdenking op 4 mei. Dat gaat iets anders dan verwacht. In plaats van een fysieke plek tussen 59 andere veteranen in de erecouloir op de Dam, brengt deze Brigade-Generaal zijn persoonlijke eerbetoon aan gevallen oorlogsslachtoffers dit jaar online. Dat heeft te maken met de gewijzigde opzet van de Nationale Herdenking vanwege het coronavirus, zonder veteranen en zonder publiek. Om de veteranen die in de erecouloir zouden staan, toch de kans te geven hun persoonlijke verhaal en motivatie te delen, ontwikkelde het Nederlands Veteraneninstituut een online erecouloir. Onno van der Wind deelt zijn bijzondere verhalen, ervaringen en levenslessen als het gaat over leven in vrijheid.
De eerste uitzending van Van der Wind was in 1997 naar voormalig Joegoslavië. Hij was daar plaatsvervangend hoofd van de ECMM (European Community Monitoring Mission). ‘’Tijdens mijn missies heb ik veel geleerd, allereerst dat enige bescheidenheid Nederland zou sieren. We hebben zo veel geluk gehad dat gebrek aan onvrijheid en chaos ons zó lang bespaard zijn gebleven, daar mogen we echt blij mee zijn. Onze huidige situatie kan alleen maar blijven bestaan als er in zowel veiligheid als gezondheidszorg geïnvesteerd wordt. Dat laatste hoeft op dit moment ook geen toelichting te krijgen. Met elkaar moeten we onze veiligheid en gezondheid zien te waarborgen én de mensen die zo hard werken waarderen.’’
Na voormalig Joegoslavië is hij onder meer uitgezonden geweest naar Irak, het Midden-Oosten en Congo. Daarnaast heeft hij nog aan 16 andere verkiezingsmissies van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa) deelgenomen, voornamelijk in Russisch sprekende landen.
Iedere veteraan in de erecouloir staat er met een persoonlijke reden. Dat geldt ook voor de veteranen die dit jaar de erehaag zouden vormen. Zo ook Van der Wind: ‘’Ik sta er eigenlijk met drie redenen. Voor mijn schoonvader, die 75 jaar geleden als Canadees militair Nederland heeft helpen te bevrijden. Hij had in Italië, Frankrijk en België gevochten. De man is zes jaar van huis geweest en ik heb daar ontzettend veel respect voor. Ook sta ik er voor mijn vader, die in 1941 door de Duitsers is ontslagen als Inspecteur van Politie omdat hij anti-nazi was. Hij kwam terecht in het verzet in Amsterdam en heeft de oorlog overleefd. Wat ben ik trots op deze mannen en daarom wil ik hen op deze wijze eren. Tenslotte sta ik er ook voor mezelf. Ik ben veteraan en daar ben ik ook trots op. Bovendien word ik dit jaar 75 jaar en denk ik nog even extra aan het feit dat ik tot de categorie gelukkigen behoor die de missies heeft overleefd.’’
Dit jaar wordt herdenken anders, ook voor Van der Wind. ‘’Het was en is een bijzonder jaar. We leven 75 jaar in vrijheid. Het was mooi geweest om echt op de Dam te kunnen staan. Maar, volgend jaar is de inhoud hetzelfde, alleen word ik dan 76 jaar.
”Herdenken zal ik altijd blijven doen, waar dan ook. Ik vind het namelijk ontzettend eervol dat ik veteraan ben en dat ik een bijdrage heb kunnen leveren aan de EU en OVSE. En, ik werk nog steeds, want stil zitten doe ik niet. Een paar weken per jaar zet ik me nog steeds in voor verkiezingsmissies.”
Van der Wind vindt het mooi te zien dat er aandacht is voor de verhalen van de veteranen. ‘’De boodschap op zich heeft een verdergaande strekking, een strekking die ons allemaal aangaat. Ik hoop dat deze boodschap doorkomt, we moeten écht met elkaar investeren in gezondheid en veiligheid. Op dit moment hebben we te maken met een onzichtbare vijand, die ons allemaal bereikt. Ik hoop dat mensen bewust worden hiervan, want dit is een denkertje voor ons allemaal. We moeten met elkaar aan onze toekomst denken voor alle generaties die nog komen gaan,’’ aldus Van der Wind.
Dit jaar staan er op 4 mei geen veteranen op de Dam. Daarom delen zij hun indrukwekkende verhalen online. Aan wie denken zij tijdens de 2 minuten stilte?