Veteranen herkennen zich in de hoofdpersoon

25 maart 2019
Deel dit bericht:
Het fictieve verhaal van een veteraan die in voormalig Joegoslavië heeft gediend.

‘Ik heb het nooit kunnen vertellen. Nu kan ik zeggen: lees dit boek, maak kennis met de hoofdpersoon en je weet hoe ik toen was’, zegt Olaf Nijeboer, voorzitter van de Werkgroep Dutchbat III.

Veteranenroman-Trijp-Annemarie-Bleeker

Nijboer nam afgelopen november het eerste exemplaar van Trijp in ontvangst. Deze roman van Annemarie Bleeker vertelt het fictieve verhaal van VN-veteraan Simon, die in voormalig Joegoslavië heeft gediend. Bij terugkeer stuit hij op zoveel onbegrip in zijn omgeving dat hij de eenzaamheid van Schotland opzoekt. Een indringend verhaal dat heel goed het gevoel overbrengt van de periode na een missie. Er bestaan wereldwijd al vele romans die gaan over de terugkeer van veteranen en de problemen die ze ondervinden met het verwerken van wat ze hebben meegemaakt. Alleen in Nederland nog niet. En al helemaal niet geschreven door een niet-veteraan. Als de auteur ook nog eens een vrouw is zonder connectie met veteranen, dan roept dat verwondering op. Reden genoeg voor Checkpoint om in gesprek te gaan met de schrijfster.

Wat is je band met veteranen?
‘Geen enkele. De aanleiding was eigenlijk een ontmoeting op een maandagochtend met iemand die ik van vroeger kende. Hij keek me aan, maar ook weer niet. Hij was helemaal de weg kwijt. Ik was helemaal ontdaan toen ik thuiskwam. Ik wist dat die jongen in Bosnië had gezeten. Ik vertelde dat aan een goede vriend van me en die zei dat hij nog wel een boek voor me had als ik daarover wilde lezen. Dat was dat boek met 171 gesprekken met veteranen van Dutchbat III. Wat me heel erg trof, was hun eenzaamheid. Later realiseerde ik me dat ik daarmee het grotere thema van mijn boek had gevonden.’

Ze zoeken de eenzaamheid zelf op?
‘Ja, dat is het dubbele eraan. Maar het is ook omdat de hoofdpersoon zich niet begrepen voelt.’

Wat heb jij met Schotland?
‘Ik zocht een plek ver weg van Nederland, waar weinig mensen wonen. Ik was er zelf niet eerder geweest. Ik wilde dat Simon, de hoofdpersoon, op reis ging. Als je als schrijver een personage verzint dat op reis gaat, dan is het prettig om met hem mee te reizen. Als je dan gaat, maak je eigenlijk de reis van het hoofdpersonage.

Hoe kwam je op de titel Trijp?
‘Dat heeft ook met Schotland te maken. In Schotland wordt veel haggis gegeten, dat wordt gemaakt van ingewanden. Trijp is een woord voor de ingewanden, maag, lever en longen van een slachtdier. Dat is de verbinding.’

Wat vinden mensen van je boek?
‘Bepaalde scènes vinden ze wel heftig. Niet de veteranen trouwens, hoewel ik wel merkte dat het boek ook bij hen veel losmaakt. Ik heb veel research gedaan en heb veel gehad aan de BBC-film Warriors. In de roman De gele vogels van Kevin C. Powers, die ik hiervoor ook heb gelezen, wordt het erg goed verwoord: “Niets maakt je eenzamer dan een specifieke geschiedenis te hebben.”’