Zoons zien Gerard op Invictus Games

11 september 2023
Deel dit bericht:
Gerard strijdt op Invictus Games; zoons juichen hem toe

Als 18-jarige ging Gerard van Leeuwen voor een jaar naar Libanon. Daar was hij nauw betrokken bij verschillende incidenten. Incidenten waar hij veertig jaar lang niet over sprak. Zijn mentale gezondheid kwam er zo onder te lijden, dat hij in 2019 uiteindelijk hulp zocht. Toen is er dienstgerelateerde PTSS bij hem geconstateerd. Sindsdien probeert hij meer verbinding te zoeken. In 2022 is hij deelnemer geweest bij “Recovery on the Battlefield”, een archeologisch onderzoeksproject in Waterloo België. Nu is hij deelnemer aan de Invictus Games, die deze week gehouden worden in Düsseldorf. Gerard: “Ik kan laten zien wat ik kan en dat ik er ben. Het emotioneert me dan ook zeer dat alle drie mijn zoons naar Düsseldorf komen en vanaf de tribune mee kunnen kijken.”

Gerard en Mark van Leeuwen staan geschouderd naast elkaar

Hoe het begon

“Op 10 maart 1979 vertrokken we met de hoofdmacht naar Libanon, waar we het Franse bataljon aflosten. Ik heb vier maanden bij de verbindingsdienst gediend in Haris, op het hoofdkwartier van het Nederlandse bataljon. We werden daar meteen al regelmatig op de proef gesteld met beschietingen. Na vier maanden was het tijd voor de eerste rotatie. Toen ben ik overgeplaatst naar Naquora. De jongen die mijn functie in Haris overnam, is niet veel later omgekomen door een noodlottig ongeval met een vrachtwagen.”

Dit incident kwam erg dichtbij, zo ook het incident waarbij een legertruck op een mijn is gereden en een Nederlandse militair om het leven kwam. Die ochtend reed Gerard circa één à twee uur later naar het ongeval met Kolonel Tjassens, wat zijn eerste rit was. Net de dag voor dit verschrikkelijke ongeval was Gerard nog betrokken geweest bij een conflict bij het Ierse bataljon, waar de FMR (Force Mobile Reserve) van het Nederlandse bataljon al enige tijd actief was. Zijn periode in Libanon, als jongen van 18-19 jaar, heeft grote indrukken achtergelaten.

“In totaal ben ik net iets meer dan een jaar in Libanon geweest. Ik denk dat ik een van de weinige, of misschien wel de enige, dienstplichtige was die daar zo lang aaneengesloten is gebleven.”

“We hadden alledrie dingen meegemaakt waar niet over gepraat werd.”

Thuis gingen ‘de lades dicht’

“Een maand na terugkomst startte ik met een nieuwe baan bij de KLM. Daar kwam ik toevallig twee andere jongens uit Libanon tegen. Aan de ene kant is dat prettig, maar aan de andere kant hadden we alledrie dingen meegemaakt waar niet over gepraat werd.”

In die tijd dat hij bij de KLM werkte, is Gerard ook getrouwd en zijn drie zoons geboren. Ook met hen sprak hij weinig over zijn tijd in Libanon. “Op de een of andere manier probeer je dat wat je in Libanon hebt meegemaakt, in gesloten lades te houden. Dat deed ik onbewust. Ook toen ik later bij de brandweer ging werken, ben ik volledig in mijn werk opgegaan, zodat ik maar niet aan Libanon hoefde te denken. Daardoor was ik veel van huis en uiteindelijk leidde het ook tot de scheiding tussen mij en mijn vrouw. Later realiseerde ik pas wat daar mogelijk de oorzaak van was.”

“Langzaam probeer ik de lades open te trekken.”

Een mentale last

“Ook alcohol hielp voor afleiding. Al tijdens de missie in Libanon werd er gedronken. De meeste 18-jarigen drinken weleens een biertje, maar in Libanon dronken we regelmatig sterke drank en na terugkomst ben ik blijven drinken.

Mensen om mij heen merkten dat het mentaal niet goed met mij ging. Zowel van veteranen als niet veteranen kreeg ik signalen dat ik hulp moest zoeken, maar dat heb ik altijd weggewuifd. Achteraf gezien had ik daar naar moeten luisteren. Uiteindelijk merkte ik in 2019, door een conflict in mijn dorp Driebergen-Rijsenburg, dat het gewoon echt niet meer ging. Ik had zelfs suïcidale gedachten. Ik ben toen direct gestopt met het drinken van alcohol en ik heb hulp gezocht. Zo heb ik me aangemeld bij het Nederlands Veteraneninstituut. Door therapieën leer ik nu dat het juist goed is om te praten over mijn ervaringen en mijn gevoelens. Langzaam probeer ik de lades open te trekken.”

“Ik zonderde me veel af. Hij herkende dat.”

Kameraadschap in de sport

Een mede-veteraan uit het dorp dacht dat het Gerard goed zou doen als hij met andere veteranen zou gaan sporten. “Ik zonderde me veel af. Hij herkende dat. Hij had voor mij een vooraanmelding gedaan bij de instructeurs van het handboogschieten ter voorbereiding op de mogelijke deelname van de Invictus Games en zodoende moest ik er wel naartoe. Ik vond het gelijk erg leuk. Ik ben ook gaan rolstoelbasketballen. De kameraadschap in het team: daar draait het voor mij om. Soms eten we samen en zo kan ik me ook sociaal laten zien. Ik vind dat spannend, maar stapje voor stapje gaat dat de goede kant op. Het helpt dat het allemaal gelijkgestemden zijn, we begrijpen elkaar. We staan nu op het punt naar Düsseldorf te vertrekken, waar de Invictus Games van 2023 worden gehouden. Er zal veel op ons afkomen. In eerste instantie zag ik er dan ook wel tegenop. Maar aan de andere kant kan ik aan mezelf, aan andere veteranen, hun families en aan mijn eigen zoons laten zien: ik werk aan mijn doelstellingen.”

Een van zijn zoons, Mark van Leeuwen, vertelt hoe trots hij is op zijn vader: “Natuurlijk heb ik altijd wel geweten dat mijn vader in Libanon is geweest, dat hij veel met de brandweer bezig was en ook wel dat hij dronk. Maar ik heb dat nooit als vervelend ervaren en ik merkte niet hoe lastig het mentaal was voor hem, omdat hij er nooit veel over sprak. In 2011 zijn we samen naar Libanon geweest en toen begon hij er ook wel meer over te vertellen. Hij liet zien waar ze destijds gezeten hebben, welke routes ze reden, waar ze schuilden en waar er aanvallen waren geweest. Ik was toen 21, drie jaar ouder dan mijn vader toen hij daar was. Het was nog steeds onrustig in Libanon. Je ziet, voelt en ruikt daardoor hoe het voor mijn vader geweest moet zijn. Hoe ouder ik word, hoe bijzonderder ik het vind dat we die reis gemaakt hebben.”

Gerard en Mark van Leeuwen in Libanon

Gerard is trots op zijn zoons en hij vertelt geëmotioneerd over de steun die hij ontvangt: “Met veel mensen bij elkaar zijn is moeilijk voor mij. Ik wil een ‘gewone’ vader kunnen zijn, die leuk meedoet op verjaardagen en bruiloften. Toen Mark trouwde, heeft hij ervoor gezorgd dat ik wel vooraan zat, maar ook makkelijk even naar buiten kon als ik dat nodig had. Dat is een mooi voorbeeld van hoe ze rekening houden met mij.”

“Ik ben extra trots op mijn vader als hij er toch gewoon voor ons is.”

Mark: “Ik ken mijn vader en ik weet wat moeilijk voor hem is. Daardoor ben ik extra trots op hem als hij er toch gewoon voor ons is, zoals op mijn bruiloft. En dat hij deze stap naar de Invictus Games zet. Het is mooi om te zien hoe hij is opgebloeid door samen te sporten, door gesprekken te voeren met zijn teamgenoten en zijn verhalen te delen!”