Kennisdelen over suïcidaliteit bij veteranen

22 oktober 2024
Deel dit bericht:
Terugblik Onderzoekersdag 2024

Elk jaar organiseren het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen (LZV) en het Nederlands Veteraneninstituut (NLVi) een Onderzoekersdag. Tijdens deze dag staat het delen van kennis, zorginnovaties en inspiratie centraal. Dit jaar bespraken we een thema wat velen raakt, maar ook moeilijk bespreekbaar is: suïcidaliteit en preventie bij veteranen.

Publiek luistert naar presentatie tijdens de onderzoekersdag 2024 bij het NLVi in Doorn

Wat hebben we geleerd?

Experts Derek de Beurs en Jos de Keijser deelden waardevolle inzichten. Veteranenonderzoek moet zich richten op alle Nederlandse veteranen, met bijzondere aandacht voor de kleine groep met suïcidale gedachten. Het is belangrijk om je niet alleen te richten op risico’s, maar ook op wat mensen gezond houdt. Pieter Hakvoort, voorzitter LZV: ‘Het is geen statistiek, het gaat over mensen. Elke suïcide is een tragedie’.

Belangrijke feiten

  • Zelfmoord onder veteranen hangt vaak samen met zaken die kenmerkend zijn voor deze groep, zoals traumatische ervaringen, transitieproblemen, identiteitsvraagstukken en stigma. De zelfmoordcijfers onder veteranen wijken echter niet af van die van vergelijkbare bevolkingsgroepen.
  • Na zelfmoord ontwikkelen 20-30% van de nabestaanden complexe rouwklachten.
  • 25% van alle hulpverleners die zelfmoord van een cliënt meemaken, ervaren psychische problemen die aanhouden tot minstens een jaar na de zelfmoord. Problemen die langer dan een jaar aanhouden verdwijnen bijna nooit spontaan.

Adviezen

Om suïcidaliteit bij veteranen beter te begrijpen en te voorkomen, is het belangrijk om onderzoek te doen naar de drijfveren achter suïcidale gedachten en gedrag. Het is ook noodzakelijk om aandacht te hebben voor de omstanders; de nabestaanden, collega’s en hulpverleners. Zij lopen het risico op complexe rouwproblemen na een zelfmoord.

Organisaties spelen daarnaast een sleutelrol bij het creëren van een werkcultuur waarin open over zelfmoord gesproken kan worden. Zonder dat dit leidt tot isolatie of stigmatisering. Tot slot valt er mogelijk veel te leren uit eerder verzamelde kennis over morele verwondingen, trauma, stigma en veteranenidentiteit vanuit een suïcide perspectief.

De kracht van openheid

Het gesprek blijven voeren over hoe we zelfmoord bespreekbaar kunnen maken; dat blijft belangrijk. ‘Hulpverleners, sta stil bij de achterliggende oorzaken,’ vertelde Derek de Beurs. En dat is precies waar deze Onderzoekersdag om draaide: het begrijpen waarom. Waar ontstaan die suïcidale gedachten? Hoe kunnen we de omstanders – familieleden, hulpverleners, collega’s – beter ondersteunen? Vanuit het NLVi en LZV zullen we ons inzetten voor goed onderzoek om suïcide bij veteranen beter te begrijpen en voorkomen.