Succes geen garantie

7 september 2022
Deel dit bericht:
Politieke wensen en uitvoerbaarheid sporen vaak niet

De politiek heeft het primaat maar niet de expertise, en de krijgsmacht heeft de expertise maar uiteindelijk amper zeggenschap. Waar schuurt het in de politiek-militaire verhoudingen?

Met enige regelmaat blijken politieke wenselijkheid en militaire uitvoering juist niet te sporen. Duur en diepgang van de discussie zijn blijkbaar geen garantie voor succes. En de uitzending van militairen levert inmiddels ook een aanzienlijk politiek risico op. Verschillende kabinetten en ministers traden de afgelopen jaren af vanwege ontspoorde missies: het kabinet-Kok (2002) vanwege het NIOD-rapport over Srebrenica, het kabinet-Balkenende (2010) vanwege Afghanistan, minister van Defensie Jeanine Hennis (2017) vanwege het fatale mortierongeval in Mali en minister Ank Bijleveld (2021) vanwege de chaotische evacuatie uit Kaboel.

Sterker nog, er is nauwelijks een ministerie te bedenken waar politiek en uitvoering zo (kunnen) schuren. Dit is verklaarbaar: de inzet kan een zaak van leven en dood zijn, van moed en lafheid, van grote professionele bevrediging of levenslange trauma’s. Voeg daarbij de ‘can do’-mentaliteit die militairen eigen is: de opdracht gaat voor.