Oorlog in Europa

12 december 2022
Deel dit bericht:
Terugblik op 2022

Met de Russische aanval op Oekraïne op 24 februari wordt 2022 een oorlogsjaar. In de ogen van het Westen gebeurt er iets onvoorstelbaars en onaanvaardbaars. Dat blijkt meteen uit de felle reacties van de Verenigde Staten en Europese landen. Zware economische sancties volgen vrijwel meteen en Oekraïne krijgt grootschalige militaire hulp aangeboden.

Fotografie: Rhonald Blommestijn

Poetin wilde met een korte aanvalsoperatie in enkele dagen Oekraïne in bezit nemen en er een marionettenregering installeren. Het plan mislukte jammerlijk. Dat komt allereerst door de grove onderschatting van de gevechtsbereidheid van de Oekraïners. Maar ook opvallende operationele blunders spelen een grote rol. Met als symbool de stilstaande colonnes Russische tanks, pantservoertuigen en vrachtwagens die een makkelijke prooi vormen voor tegenaanvallen met bijvoorbeeld drones.

Poetins fatale misrekening illustreert het aloude ervaringsfeit dat wie het militaire zwaard heft grote risico’s neemt en vrijwel altijd wordt geconfronteerd met onvoorziene gevolgen.

Oorlogsmisdaden

De oorlog die volgt, roept door de Russische manier van vechten herinneringen op aan de Tweede Wereldoorlog. Verwoestende aanvallen op grote steden en kleine dorpen en tienduizenden militairen die sneuvelen of ernstig gewond raken.

De barbaarsheid van het Russische optreden valt op. Het oorlogsrecht wordt systematisch geschonden door doelbewuste aanvallen op civiele doelen. Ook zijn er inmiddels veel berichten over Russische oorlogsmisdaden.

Kanonnenvoer

Een ander typisch Russisch iets is de slechte behandeling van de eigen manschappen. Steeds weer duiken het afgelopen jaar berichten op over nauwelijks getrainde en slecht uitgeruste soldaten en incompetente bevelvoerders. Jongemannen en later ook gemobiliseerde huisvaders worden simpelweg als kanonnenvoer ingezet. Nieuw is het niet. Het militaire verleden van Rusland kent veel voorbeelden van achteloze omgang met de levens van eigen militairen.

Krachtmeting

De oorlog in Oekraïne heeft zich voor het Westen ontwikkeld tot een bijna persoonlijke krachtmeting met Poetin. De Amerikanen spreken zelfs expliciet uit dat het niet meer alleen gaat om het helpen van de Oekraïners. Door Poetin zware verliezen toe te brengen willen de VS hem militair zo verzwakken dat hij niet langer nabije landen kan bedreigen.

Moreel

Er valt over de oorlog in Oekraïne nog veel meer te zeggen. Variërend van de propaganda en vooral leugens die Moskou de eigen bevolking voorschotelt tot de inzet van nieuwe wapens zoals drones.

Dan is er de kwestie van het moreel. Militair-historisch gezien is dat een klassieke succesfactor. Dit blijkt ook nu weer. Aan de ene kant zijn er de ongemotiveerde Russische soldaten die vechten in een leger met veel corruptie en in een oorlog die ze niet begrijpen. Aan de andere kant staan Oekraïense militairen die onder moeilijke omstandigheden maar met een hoog moreel hun eigen land verdedigen. Dit verschil blijkt vaak cruciaal.

Wat brengt 2023? Wordt het opnieuw een oorlogsjaar? Laten we hopen op een einde van het geweld door een rechtvaardige vrede en bestraffing van degenen die verantwoordelijk zijn voor oorlogsmisdaden.