“Ik handelde zoals ik dat in de oefeningen geleerd had”
Jarenlang was Erik de jongste drager in Nederland van een dapperheidsonderscheiding. 20 jaar telde hij toen de Taliban hem en zijn kameraden omsingelden. Terwijl de kogels hem om de oren vlogen, steeg Erik boven zichzelf uit en was beslissend in de succesvolle verdediging van Forward Operating Base Martello. Een artikel in de serie ‘gevechtservaringen’, het jaarthema van het Veteraneninstituut.
Het is juni 2006 als Erik met ‘44 pantserinfanteriebataljon regiment infanterie Johan Willem Friso’ naar Afghanistan vertrekt. Hij maakt deel uit van de eerste rotatie van Task Force Uruzgan. Kamp Holland is nog volop in opbouw en de militairen slapen in tenten. Regelmatig vliegen er 107mm-granaten over het kamp. Eén keer slaat een granaat op 25 meter afstand in. Doordat er een HESCO-wal tussen staat, komt Erik er goed vanaf.
Boordschutter
Bij de Bravocompagnie vervult Erik de rol van boordschutter op een YPR. Omdat deze gepantserde voertuigen nog op zich laten wachten, begint zijn uitzending met voetpatrouilles in om Tarin Kowt, om de omgeving te verkennen en aan de bevolking te wennen.
Als de voertuigen zijn aangekomen, maakt hij verschillende meerdaagse patrouilles, om de zogenaamde ‘olievlek’ rond Tarin Kowt uit te breiden. Ze komen tot de ingang van de Baluchi-vallei. Daar binnenin mogen de commando’s het werk opknappen.
Bijzondere opdracht
Dan volgt begin september een bijzondere opdracht. Onder leiding van Canadese troepen vindt een grote operatie plaats tegen de Taliban in het zuiden van Afghanistan: Operatie Medusa. De Nederlandse bijdrage bestaat uit luchtsteun van onder meer Apaches en F-16’s en de inzet van twee pantserhouwitsers. Daarnaast beveiligen Nederlandse militairen, waaronder Erik, de Forward Operating Base Martello. Dit kamp ligt halverwege de weg van Kandahar naar Tarin Kowt in een gebied waar veel Taliban aanwezig zijn. Deze post is voor de ISAF-troepen van groot belang, want konvooien kunnen hier bijvoorbeeld terecht om bij te tanken.
Omsingeling
Er is de Taliban veel aan gelegen om die levensader naar Tarin Kowt door te snijden. Tegen de avond van 8 september, omsingelen ongeveer honderd vijandelijke strijders het kamp. Erik zit op dat moment met een paar collega’s een sigaret te roken als van alle kanten het vuur wordt geopend. Hij bedenkt zich geen moment en rent over een open vlakte naar zijn voertuig toe om de schutterstoren te bezetten. De chauffeur is alleen niet meegekomen, zodat Erik alleen met behulp van de noodbediening het boordkanon kan gebruiken. “Dat is verre van ideaal”, vertelt Erik.
“Met de ene hand moet je een handpomp bedienen, met de andere hand het stuurtje om het kanon te richten en dan blijft er nog één vinger over om te vuren. Bovendien was het warmtebeeld nog niet beschikbaar. Ik moest ‘boven pantser’ om een goed beeld van de situatie te krijgen.”
Op eigen troepen
Als hij na enige tijd het warmtebeeld wel kan gebruiken, ziet Erik dat de Romeogroep in de knel zit. Hij neemt grote risico’s om hen te helpen. Erik:
De Taliban lagen heel dichtbij en ik zag dat zij continue in dekking lagen. Daardoor konden zij zelf geen vuur uitbrengen. Ik besloot om vlak over de Romeogroep heen te vuren. Mijn groepscommandant dacht dat ik gek geworden was. Maar het had effect. De Taliban moesten de dekking in en de Romeogroep kon de aanval afslaan.
Kruis van Verdienste
Voor zijn optreden ontving Erik een dapperheidsonderscheiding, het Kruis van Verdienste. Het kwam voor hem als een verrassing. “Het was gewoon mijn werk. Als zoiets gebeurt, dan komt er zoveel adrenaline vrij dat je gewoon gaat handelen. Je doet dan het eerste wat in je opkomt, zonder na te denken. Ik merkte ook dat je gaat handelen zoals je in de trainingen geleerd hebt. Toen ik bij het voertuig kwam, deed ik direct mijn scherfvest uit. Dat is nodig om de schutterstoren in te kunnen gaan, maar met alle kogels die mijn kant uit kwamen, was dat natuurlijk een groot risico.”
Blij en trots
Inmiddels werkt Erik als korporaal bij de onderzeedienst. Hoewel het bijna elf jaar geleden is, denkt Erik nog regelmatig terug aan die dag in september 2006.
Ik ben blij en trots dat ik dit heb mogen doen. Uiteindelijk zijn er zelfs geen gewonden gevallen. Dat had heel anders kunnen gaan. Na afloop zagen we bijvoorbeeld kogelgaten in onze slaapzakken zitten. We hebben op dat moment alles gegeven, met het maximale resultaat. Het geeft mij ook een geruststellend gevoel dat ik onder vijandelijke dreiging reageer zoals ik zou moeten reageren.