“Koningin Beatrix vond het uniek om het vaandel van een vrouw te krijgen”

17 oktober 2019
Deel dit bericht:
75 jaar vrouwen bij de krijgsmacht, het verhaal van Patty Willeboordse.

Zij was één van de weinige voormalige Marva’s die een varende functie kreeg. In oktober 2000 werd ze bevorderd tot stafadjudant in de functie van – de eerste vrouwelijke – Chef d’Equipage binnen de Koninklijke Marine. Patty Willeboordse groeide daardoor uit tot één van de vrouwelijke boegbeelden van de Marine. Sinds vijf jaar zet Patty zich in als vrijwilliger voor het Veteraneninstituut.

vrouwen-krijgsmacht-marine
Tekst: Johan Kroes / Beelden: Patty Willeboordse


Patty Willeboordse
Geboortejaar: 1956
Koninklijke Marine, 1975-2008
Eindrang: Luitenant ter Zee-2 Oudste Categorie

“We werden als een schat bewaard”, vertelt Patty over haar opleiding tot Marva in 1975. “We zaten met elf meiden in ‘een bak’, droegen rokken met panty’s en veterschoenen en bewogen ons erg afgeschermd van de mannen. In de mess zaten we aan één tafel en kregen we een begeleider mee.” Na gewerkt te hebben als telefoniste, volgde Patty de korporaalsopleiding en kwam als baksmeester voor de klas te staan. Uiteindelijk werd het opleiden van personeel de rode draad in haar rijke loopbaan bij de marine.

Varen
In 1999 kreeg Patty de kans om als sergeant-majoor te gaan varen met Hr. Ms. Rotterdam. Dat zij dit ging doen als voormalig Marva, was betrekkelijk uniek. Dat betekende wel dat Patty verschillende opleidingen moest gaan volgen om de handelingen te leren die je, zeker als sergeant-majoor, moet kennen. Denk bijvoorbeeld aan het blussen van branden. Zo kwam het voor dat ze bij deze lessen bij haar eigen cursisten in de klas kwam te zitten. “Ik vond het best lastig dat ik dit stuk miste. Normaal gesproken leer je deze vaardigheden als je als matroos opkomt en daarna de verschillende rangen doorloopt. Wel merkte ik dat ik als enige vrouwelijke onderofficier veel kon betekenen voor de commandant. Tussen de vrouwen onderling was het niet altijd pais en vree en ik kon dan bemiddelen, oplossingen bedenken.”

Hare Majesteit
Met de Rotterdam deed Patty mee aan de missie Allied Harbour voor de kust van Kosovo en niet lang daarna volgde een historisch moment. Ze werd bevorderd tot stafadjudant in de functie van Chef d’Equipage, waarmee zij de allereerste vrouw in deze hoogste onderofficiersfunctie werd bij de Marine. Dat betekende dat Patty veel op pad moest als boegbeeld van de Marine. Het bracht haar op bijzondere plekken. “In 2002 reikte Hare Majesteit het vaandel uit aan de Groep Escorte Schepen. Als adjudant-onderofficier mocht ik haar het vaandel aanreiken, waarna zij het officieel aan de Eskadercommandant gaf. Het was die dag, 26 april, behoorlijk koud. Daar stond ik dan op de steiger van de onderzeedienst, in mijn panty’s, rok en pumps. Maar het was een geweldige ervaring en tijdens de receptie hoorde ik dat Koningin Beatrix het uniek vond dat ze het vaandel van een vrouw had gekregen. Dat had ze nog niet eerder meegemaakt.”

Beschaving
Patty kijkt nog altijd met veel plezier terug op alle kansen die ze bij de Marine gekregen heeft. “Als onderofficier werkte ik vaak alleen maar met mannen, maar ik heb het geweldig goed met ze gehad en veel van hen geleerd. Als vrouw zorg je in zo’n omgeving misschien voor iets meer beschaving. Ik hou niet van boeren en winden in het openbaar, dus daar zei ik dan wel wat van. Ik maakte van mijn hart geen moordkuil. Daar stonden de mannen zeker voor open. De vrouwen die nu solliciteren bij de Marine zou ik de tip willen meegeven om jezelf niet te drukken. In mijn tijd gebeurde het nog weleens dat vrouwen zeiden ‘ik ben vrouw, dus ik kan dat niet’. Soms heb je zeker dingen die je minder goed kunt, maar daarvoor doe je het ook samen.”

Patty’s verhaal is opgenomen in het boek ’75 jaar vrouwen bij de krijgsmacht’. Het boek vertelt de 75-jarige geschiedenis van vrouwen bij de krijgsmacht in 75 persoonlijke verhalen. Een unieke verzameling verhalen van vrouwen uit verschillende periodes, van alle vier de krijgsmachtdelen en van soldaat tot en met generaal. Verhalen die gaan over kameraadschap, avontuur en een onschatbare bijdrage aan vrede, vrijheid en veiligheid. Verhalen die ook gaan over de strijd die deze vrouwen hebben gevoerd met hun mannelijke collega’s, met hun omgeving en met de maatschappij. Daarmee is dit boek een eerbetoon aan een generatie pioniers, avonturiers en wegbereiders, die ervoor heeft gezorgd dat het nu heel normaal is om als vrouw bij de Nederlandse krijgsmacht te werken.