“Ik raad iedereen aan om boeken van veteranen te lezen”
“Als directeur van Museum Meermanno reis ik het hele land door. Opvallend genoeg kom ik op totaal verschillende plekken veteranen tegen die een baan hebben gevonden in de burgermaatschappij. Laatst kwam ik een veteraan tegen die zich inzet voor kinderen in minder bedeelde gezinnen. Door deze ontmoetingen heb ik het idee dat veteranen heel erg betrokken zijn bij maatschappelijke kwesties in Nederland, maar ook daar buiten. Dit vind ik heel bijzonder.
Zelf kom ik niet uit een militair geslacht. Sterker nog, mijn man was destijds dienstweigeraar. Vanuit deze achtergrond had ik dus weinig tot niets te maken met militairen en veteranen. Door mijn vorige werk bij museum Boijmans en van Beuningen interesseerde ik me steeds meer voor verhalen over veteranen. In het museum maakte ik een tentoonstelling over de tekeningen van Willem van der Velde. Ik vond die tekeningen ontzettend mooi. Ik vond vooral het militair strategische aspect heel interessant, want Willem van de Velde schetste ter plekke de zeeslagen vanuit een klein bootje vlakbij, op zee. Ik ben toen steeds meer boeken en verhalen gaan lezen over de militaire geschiedenis van Nederland wat later een vervolg kreeg in boeken over buitenlandse militaire geschiedenis met Nelson en Napoleon om te eindigen bij de Eerste Wereldoorlog. Boeken over veteranen ben ik daarna gaan lezen.
In mijn wereld, de culturele wereld, is men eerder pacifistisch. En niet zozeer geïnteresseerd in militaire geschiedenis, legermusea daargelaten. Mijn fascinatie voor veteranen wordt ook niet door iedereen begrepen. Zelfs niet door mijn eigen medewerkers. Juist daarom raad ik iedereen aan om boeken van en over veteranen te lezen.
Als buitenstaander begrijp je de verhalen veel beter door de boeken van veteranen te lezen. Door films krijgen mensen vaak een romantisch beeld van oorlogen. In een film komen acties en de kameraadschap goed naar voren, maar de continue dreiging en de complexiteit van een oorlog krijgen weinig ruimte. Deze belangrijke elementen komen in de boeken van veteranen juist goed naar voren. Door het lezen van deze verhalen heb ik meer respect gekregen voor veteranen. Dit is voor mij ook een reden om bij de tentoonstelling in Museum Meermanno over het militaire boek korting te geven aan veteranen en hun boeken ook in de tentoonstelling in een aparte vitrine op te nemen en hun laten spreken over hun boeken. Tegelijkertijd is de tentoonstelling natuurlijk voor iedereen. Het onderwerp van het militaire boek gaat me echt aan het hart. Ik ben geraakt door de verhalen van veteranen en ik hoop ook dat meer Nederlanders de boeken van veteranen gaan lezen.”
Als boekentip raadt Maartje de Haan de strips van Jules Calis aan.