Radio Dutchbat als uitlaatklep
Double Dutch was de naam van het radioprogramma dat René de Graaf en Michael Caffin presenteerden tijdens de missie van Dutchbat III. Onder primitieve omstandigheden, de kwaliteit was ‘ruk’, maar de uitzendingen werden zeer gewaardeerd.
Het is nu bijna 26 jaar geleden dat René de Graaf meedraaide in de missie van Dutchbat III in en om de Bosnische stad Srebrenica. Vanwege zijn achtergrond als DJ bij zogenaamde ‘drive-in shows’ wierp hij zich al snel op als vrijwilliger om drie keer in de week een radioprogramma van twee uur lang te maken. Dat bestond uit veel muziek, een stukje info, een update van de dag en veel gein. De Graaf:
We hadden bijvoorbeeld verschillende typetjes. Vooral ‘Habiba’ met een Surinaams accent was populair. We moesten wel een beetje oppassen, want de lokale bevolking luisterde ook mee. Soms hoorde je ze op straat zelfs Nederlandse liedjes neuriën.
Uitlaatklep
Voor zowel de programmamakers, als de luisteraars, was Radio Dutchbat een uitlaatklep. Vooral de militairen die de observatieposten bemanden, waren volgens De Graaff fervente luisteraars. “Iedereen had wel een wereldontvanger mee. In die tijd had je ook nog geen internet en Spotify, dus dit was het enige aan muziek wat ze hadden. Militairen konden bijvoorbeeld verzoeknummers indienen. Dat werkte verbindend, vooral met de militairen van de observatieposten die veraf zaten en verder weinig afleiding hadden.”
Diepvrieskippen
Die waardering voor Radio Dutchbat merkte De Graaf vooral toen de zender op een gegeven moment kapot ging.
We konden toen drie weken lang geen programma’s maken. Dan kom je er opeens achter hoe ze erin meegingen. Uiteindelijk hebben we in Zagreb een nieuwe zender kunnen kopen en met een lading diepvrieskippen de enclave binnen gesmokkeld. Die werd met een ‘hallelujah’ ontvangen.
Cassettebandjes
De DJ’s van Radio Dutchbat moesten hun programma’s onder primitieve omstandigheden maken. Er was niet veel meer dan een mengpaneeltje met drie kanalen, één microfoon en een zender op het dak. Bovendien ging nog veel via cassettebandjes. “We hadden wel cd’s, maar gebruikten de cassetterecorder voor het maken van jingles. Nieuwe muziek werd opgenomen van de radio”, vertelt De Graaf, “De kwaliteit was meestal ‘ruk’. Later heb ik in Zagreb nog wel een dubbel cassettedeck van Sharp kunnen kopen. Dat was een enorme vooruitgang! Toen konden we opeens makkelijk de nummers in de juiste volgorde zetten.”
Niet willen missen
Tijdens de uitzending van Dutchbat III was De Graaf commandant van de eenheid die over de brandstof en de munitie ging. Van beide was er maar weinig in de enclave, vandaar dat hij op een gegeven moment over de konvooien ging. Zodoende zat hij in Zagreb toen de enclave Srebrenica viel. Ondanks het feit dat De Graaf deelnam aan een kansloze missie, had hij het niet willen missen.
Ik heb daar veel geleerd. Ik laat me niet gek maken. Nooit! Bovendien heb ik in die missie geleerd om te improviseren, te relativeren en buiten de kaders te denken. Ik werk nu als projectmanager in de IT en dan zijn dat waardevolle eigenschappen.