Veteraan Royan in erecouloir

Royan verwacht dat Plouf zich voorbeeldig zal gedragen tijdens de herdenking op de Dam. “Ze is heel goed getraind en blijft altijd bij me. Het zou kunnen dat ze één keer blaft wanneer bijvoorbeeld de koning en koningin de krans leggen. Zij hebben dan iets vast dat ongebruikelijk is en dan blaft Plouf. Met een aai van mij weet ze dat het goed is. Ze kent me door en door en reageert op alles wat ik doe, hoe ik kijk en beweeg.”

Veel meegemaakt

Tussen 1992 en 1997 ging Royan zeven keer op missie, onder andere naar Albanië, Ivoorkust, Liberia en Rwanda. Hij was onderhandelaar en werd soms ingehuurd door het Rode Kruis. “In deze periode heb ik veel meegemaakt. De genocide in Rwanda en burgeroorlog in Liberia, maar ook gijzelingen, bedreigingen, mishandelingen en ik ben beschoten. Tijdens de missies zet je dit van je af en ga je door.”

Verandering

Door zijn missies woonde Royan ook lange tijd in Afrika. “In Ivoorkust was ik de enige westerling. Hier had ik veel contact met de lokale bewoners door bijvoorbeeld samen te sporten en te eten. Ik wilde hen graag helpen en samen met hen een verandering teweegbrengen.” Helaas had dit soms ook een keerzijde. “Ze zagen mij als een rijke westerling die alles voor hen kon regelen. Toen dat niet snel genoeg gebeurde, kreeg ik ook te maken met bedreigingen.” Nu praat Royan daar vrij rustig over. “Ik heb niet voor niets een hulphond, dus al deze ervaringen hebben wel hun weerslag.”

Nachtmerrie

De missie naar Angola was voor Royan de laatste missie. “Eenmaal in Nederland kreeg ik rust en ging ik me pas realiseren wat ik allemaal had meegemaakt.” Dat ging hem niet in de koude kleren zitten. “Een arts kreeg uiteindelijk door dat een hulphond mij goed kon helpen en dat kan ik nu alleen maar beamen. Als ik een nachtmerrie heb, dan weet zij mij uit de diepe slaap te krijgen zonder me wakker te maken.”

Bedankt

Doordat zijn hond 24 uur per dag bij hem in de buurt is, vragen mensen regelmatig aan Royan waarom dat zo is. “Op sommige dagen wil ik daar liever niet over praten en zeg ik dat ik de hond aan het trainen ben. Op dagen dat ik me beter voel, ga ik graag met mensen in gesprek.” Er is een moment dat enorme indruk op hem heeft gemaakt. “We waren op vakantie in Frankrijk en waren op het strand. Ik stond met mijn voeten in het water en natuurlijk was Plouf bij me. Iemand sprak me aan vanwege de hond en ik vertelde waarom dat was. Aan het einde van het gesprek bedankte deze meneer mij voor mijn inzet en wat ik heb gedaan. Dat vond ik zo bijzonder! Bij de herinnering heb ik weer kippenvel op mijn armen. Daar werd ik wel even stil van.”

Herinneringen

Hij kijkt uit naar 4 mei en zijn deelname aan de erecouloir. “Met de stilte tonen we respect. Dat zijn we allemaal verschuldigd aan de mensen die hun leven hebben gegeven tijdens missies en oorlogen. Het is belangrijk om dat als maatschappij met elkaar te delen. Iedereen die op missie gaat is een held, want je weet niet wat er gaat gebeuren.” Zijn gedachten zullen zich tijdens de stilte met veel herinneringen vullen. “Ik ben veel collega’s verloren en ik probeer de namen tastbaar te maken. Ik zie hen weer even, een gezicht, hoe ze lachten of bewogen. Het is ook fijn om op die manier aan hen te denken.”

Zichtbaar

Royan is vereerd dat hij is geselecteerd voor de erecouloir. “Ik ben bereid geweest om mijn leven in de waagschaal te stellen voor vrede en vrijheid. Daar betaal ik nog iedere dag de prijs voor, maar het is het allemaal waard geweest.” Hij vindt de erecouloir ook een mooie erkenning voor de veteranen die daar ieder jaar weer mogen staan. “De veteranen zijn op die manier zichtbaar, want zij hebben allemaal iets belangrijks gedaan voor ons land en de vrijheid waarin wij nu kunnen leven.”