Vijf portretten uit de erecouloir
Fotograaf legt gezichten van veteranen vast.
De verschillende uitdrukkingen op de gezichten van veteranen in de erecouloir bij de Dodenherdenking op de Dam, inspireerden fotografe Celine Curiel om een portretserie te maken. Curiel: “Waar dachten ze aan toen ze daar stonden, wat ging er tijdens die 2 minuten stilte door hun hoofd?”
Foto's: Celine Curiel
“Ik kom uit een Joodse familie waarvan veel familieleden in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd”, vertelt Curiel. “De Dodenherdenking was voor mij dan ook de herdenking van de Holocaust. Daar ben ik mee opgegroeid. Een paar jaar geleden mocht ik aanwezig zijn bij de herdenkingsplechtigheden in de Nieuwe Kerk. Dat vond ik eerlijk gezegd niet zo bijzonder; je zag niets. Maar toen ik buiten kwam en vanaf de Nieuwe Kerk door de erecouloir naar het monument op de Dam liep, werd ik ongelofelijk getroffen door de mensen die daar stonden.”
Verbreding
“Ik was zwaar onder de indruk van die veteranen, jong en oud. Ik had me nooit eerder gerealiseerd dat er nog steeds mensen op vredesmissie gingen. En die missies waren niet niks, ze stonden niet even het verkeer te regelen, ze hebben daar heftige dingen meegemaakt. Dat inzicht is voor mij echt een verbreding geweest.”
Met de gedachten heel ver weg
“Van de veteranen in de erecouloir wilde ik graag hun verschillende gezichten en uitdrukkingen vastleggen. Ik diende een aanvraag in en mocht dit jaar op 4 mei gedurende tien minuten door de erecouloir lopen om portretfoto’s te maken. Ik vond het bijzonder indrukwekkend. Je zag op hun gezichten onder andere de trots dat ze daar mochten staan. Ik vroeg me ook af waar ze op dat moment werkelijk aan dachten. Sommige veteranen waren met hun gedachten heel ver weg. Misschien keken ze terug naar het verleden, naar hun uitzending?”
Afghanistanveteraan Annelies Homma (40)
‘Ik dacht aan Jos ten Brinke die tijdens mijn uitzending in 2008 omkwam, en aan de 24 andere collega’s die in Afghanistan sneuvelden. Aan het offer dat zij gebracht hebben. Onlangs heb ik hen een brief geschreven, als persoonlijk afscheid. Ik overweeg die als afsluiting van mijn PTSS- traject achter te laten op het Ereveld in Loenen.’
Cambodjaveteraan Cor van Alderwegen (69)
‘Ik was vol trots dat ik daar mocht staan en overdacht mijn uitzending; dat mijn eigen gezin in alle rust en vrede kon leven terwijl ik elders op missie was. Mijn schoonzoon en kleinzoon waren ook aanwezig op de Dam, ik dacht; nu geef ik echt iets aan hen door.’
Afghanistanveteraan Cees Hesselink (65)
‘Het was dit jaar precies 10 jaar geleden dat ik in Afghanistan zat. 2008 was net het beroerdste jaar in Afghanistan: zo heb ik daar drie keer op de ramp gestaan, ook bij het afscheid van Dennis van Uhm en Mark Schouwink die door een bermbom om het leven waren gekomen. En ik dacht aan mijn schoonzus die aan ALS overleed terwijl ik op Kamp Holland zat.’
Sinaïveteraan Henri Zwart (55)
‘Een groot deel van mijn leven ging door mijn hoofd. Ik dacht ook aan al die vriendschappen die ik als militair heb opgedaan en dan vooral aan een dienstmakker die vorig jaar is overleden. Op uitzending in de Sinaï hebben wij veel samengewerkt en is hij een hele goede vriend van mij geworden.’
Libanonveteraan Fred van der Ploeg (62)
‘Ik dacht aan mijn broer, die we vorig jaar begraven hebben. Dat ik ietwat lachend op de foto sta? Het is weliswaar een serieuze aangelegenheid maar ik vind dat je daar geen chagrijnig gezicht bij hoeft te trekken. Ons was ook op het hart gedrukt: ‘vergeet niet te genieten, die twee minuten stilte zijn ook voor jullie zelf’.’
