Wat zou jij beslissen?
Dilemmaprogramma van Veteraan in de Klas.
Elke veteraan moet tijdens een missie keuzes maken. Vaak moet er in korte tijd een beslissing worden genomen, die bepalend kan zijn voor leven of dood. Dit soort afwegingen en dilemma’s staan centraal in ‘Wat zou jij beslissen?’.
Door het behandelen van de dilemma’s ervaren de leerlingen hoe moeilijk dit is. Dit geeft een concrete uitvoering aan het thema burgerschap. Ze oefenen kritische denkvaardigheden en zien de gevolgen van de verschillende keuzes, ook na de missie.
Veteraan in de Klas
Een veteraan in de klas is een mooie aanvulling op het dilemmaprogramma. Vraag tijdig (minimaal 4 weken van te voren) een gastspreker aan.
Met het dilemmaprogramma laat je leerlingen binnen verschillende vakken nadenken over goed en fout, het maken van keuzes, de gevolgen daarvan en draagt bij aan hun meningsvorming. Het programma past binnen verschillende domeinen van burgerschapsvorming. Zoals bij democratie, participatie of identiteit. Maar ook bij geschiedenis of het thema vrede en veiligheid. De dilemma’s brengen de echte wereld in de klas.
Wat zou jij beslissen’ is geschikt voor leerlingen van het basis onderwijs (groep 7 en 8), het voortgezet onderwijs en hoger onderwijs. Het is voor docenten mogelijk om het programma zelf te behandelen of met behulp van een Veteraan in de Klas.
Wat zou jij beslissen?
Dilemma’s
Er zijn momenteel vijf verschillende scenario’s beschikbaar. Help je een gewonde man langs de kant van de weg, of is het een valstrik van de Taliban? Hoe vang je piraten bij Somalië zonder de gijzelaars te schaden? Ben je bereid om je eigen veiligheid op te geven om een ander te beschermen? De verhalen zijn niet allemaal operationeel van aard, ook de thuissituatie van de veteraan komt aan bod.
Het dilemmaprogramma is te combineren met een (gratis) gastles van Veteraan in de Klas. De gastspreker deelt zijn of haar eigen verhaal, bespreekt uiteenlopende vragen, kan vanuit eigen ervaring toelichting geven op de dilemma’s en de dialoog in de klas begeleiden. Als docent is het ook goed mogelijk om zelf met de scenario’s aan de slag te gaan. De verschillende dilemma’s zijn hieronder kosteloos te downloaden.
Srebrenica
Dit dilemmaprogramma over de val van de enclave in Srebrenica is ontwikkeld voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Tijdens dit scenario kruip je in de huid van een Nederlandse VN-militair die wordt uitgezonden naar Bosnië. Onder begeleiding van een veteraan gastspreker gaan leerlingen met elkaar in gesprek over diverse ethische dilemma’s. Bekijk hieronder het introductiefilmpje en beluister de podcast over de toepasbaarheid in jouw les. Op dit moment is dit dilemmaprogramma nog niet beschikbaar als download, vraag het programma aan via het aanmeldformulier.
Afghanistan
Je bent commandant van een eenheid op patrouille in Afghanistan. Welke beslissingen neem jij?
De leerlingen verdiepen zich in de Nederlandse missie naar Uruzgan, Afghanistan. Het scenario rond de patrouille in Afghanistan vormt hierbij het startpunt. Wat was de aanleiding van de missie in Afghanistan? Waarom is het verbeteren van de situatie in Afghanistan zo moeilijk te realiseren? Wat maakte de Nederlandse aanpak in Uruzgan zo bijzonder? Wat zijn de resultaten van de missie geweest? Tot slot geeft de leerling zijn eigen oordeel over de missie en de vraag welke resultaten deze heeft opgeleverd.
Soedan
Je bent als waarnemer van de Verenigde Naties in Soedan. Hoe ga jij om met chaotische situaties?
De leerlingen verdiepen zich in de noodzaak van vredesmissies van de Verenigde Naties. Het scenario rond een vredesmissie in Soedan vormt hierbij het startpunt. Deze missie kent in het scenario geen gelukkige afloop. Maar hoe is dat in het echt? Bij welke VN-missies zijn Nederlandse militairen door de jaren heen nog meer betrokken geweest? Wat zijn de beperkingen van de VN-vredesmissies? Tot slot geeft de leerling zijn eigen oordeel over VN-vredesmissies.
Anti-piraterij
Je moet de gekaapte dhow zo snel mogelijk aanhouden. Hoe ga je dat doen? Welke middelen gebruik je?
De leerlingen staan in de schoenen van de Nederlandse mariniers die een gevaarlijke operatie uitvoeren voor de kust van Somalie in het kader van de NAVO operatie Ocean Shield. Deze missie voorkomt dat piraten koopvaardijschepen kapen. De mariniers moeten verschillende operationele keuzes maken, zowel vanaf het moederschip Zr.Ms. Tromp, als vanuit hun snelle motorboten. Welke effecten hun handelen heeft, wordt duidelijk als de operatie is afgelopen.
Zonder zorgen?
Meer informatie
Wil je meer weten over het dilemmaprogramma ‘Wat zou jij beslissen?” of over een Veteraan in de Klas gastles? Neem dan contact op met het team Educatie van het Nederlands Veteraneninstituut via educatie@nlveteraneninstituut.nl of 088 334 00 92.
‘Wat zou jij beslissen?’ is mede mogelijk gemaakt door het Nationaal Comité Veteranendag en het vfonds.
